[BF18]
W.G. van Focquenbroch: Afrikaense Thalia, of het derde deel van de geurige zang-godin.
Amsterdam: Jan ten Hoorn, 1678.

---

---

Titelpagina, @2r:

AFRIKAENSE | THALIA, | Of het | DERDE DEEL. | Van de | GEURIGE ZANG-GODIN. | Door Willem Godschalck van Focquenbroch, in | sijn Leven, Fiscael aen de Gout-kust van Guinee, | of het Noordt-gedeelte van Africa. | Fumus Gloria Mundi. | Of | Des Werelts Glory is maer Roock: | En, Roock is 's Werelts Glory oock. | Noyt voor desen meer Gedruckt. | [vignet] | t' AMSTERDAM, | [ ___ ] | By Jan ten Hoorn, Boeck-verkooper, tegen | over het Oude Heere Logement. 1678. ||
 

Titelprent, @1r:

AFRICAENSCHE | THALIA | door | W.G. van Focquenbrogh ||

Opbouwformule:

8^o: @⁸, A-N⁸.
[$5 (-A5, -N5)]

Paginering:

112 bladen, gepagineerd= [16], 1-200, [8].

Posities van de katernsignaturen:

A	aen het	A2	voeren inde	A3	^onderwylen
A4	van wist	B	vergeefse	B2	een Bas
B3	Boecken	B4	en mist	B5	en suur
C	verhoort.	C2	besem-stocken	C3	Vloyen,
C4	Hoven slaeckt	C5	nooden,	D	quanten
D2	van een	D3	Hemel slaet	D4	Kerck,
D5	noch logen	E	^stracks	E2	Kormis,
E3	welvaren	E4	gestuyt.	E5	men uw
F	kiesen	F2	mijn^	F3	^gelijckenis
F4	Meulen,	F5	^draegen	G	dese dood
G2	knien,	G3	^geblindt	G4	gebeuren
G5	ramp sijn	H4	macht sien	H5	suchten
I	^manieren	I2	dienen	I3	heb; nademael
I4	doen beschijten	I5	contenteeren	K	geweldigh
K2	daer met	K3	sachtruysschende	K4	gehad hebben
K5	beschouw	L	Orangie	L2	^Wat
L4	meenighte Olyfants	L5	Water,	M	wierden
M2	Lendens doorboort	M3	Dienaer, en	M4	onderdanen
M5	Minnaers	N	Huyshouding	N2	Lugurische
N3	hoogen	N4	Iongens; maer	H	practiseeren
H2	verwonderingen	H3	^in't lyen

Inhoud:

Gecollationeerd a.d.h.v. exemplaar 1.

@1r

[titelprent]

@1v

[blanco]

@2r

[titelpagina]

@2v

Op de TYTEL-PLAET.
+ DEes Juffer die ghy hier dus treurich siet bekleet

@3r

Waerschouwingh aen de LESERS.
+ GVnstige Liefhebbers, die wel eer met het grootste vermaeck,

@3v

VOOR-REDEN.
+ SChrick niet Vrinden, dat ghy dit laetste Deeltje [...]

@5v

Op de Afrikaense Thalia Van W.G. van Focquenbrog.
+ STa by nu Rymers, en Poëten:

@7r

Op het Selfde.
+ LIefhebbers die eer Focqs gesangen

@8r

KORTEN-INHOUT, Van dit volgende WERCK.

A1r

DE AENEAS, Van VIRGILIUS In sijn Sondaeghs-pack. TWEEDE BOECK.
+ ELck sweegh en hield terstont sijn kaken,

D8v

Vervolgh van de AFRIKAENSE THALIA Of GEURIGE ZANG-GODIN, Bestaende in eenige mengeldichten, Lietjes, en Brieven.

D8v

MINNE-STRIJT, Tusschen Moeder, en Dochter, om de Posessie van mijn Hart.
+ HElaes hoe is mijn hert in pijn!

E2r

Op het vereeren van een Kermis-Haentje aen Juffr. N.B.
+ ISt dan omje vinger-hoedt,

E2v

Aen Juffr. N.N. Hem tot Kermis een Oudt Besje vereert hebbende.
+ HHeer [!] wat is je Besje kribbigh,

E2v

Op het senden van eenighe Boeckwyten Koecken.
+ 'k SEnd mijn Heer en Juffrouw Spaers,

E3v

Tegen het beklach over de Boeck-Wyte Koecken, verbetert met een Hoen, en vier Kuyckens.
+ IMmers sult ghy my bekennen;

E4r

Op het Trouwen.
+ Tappen, dichten, en het trouwen,

E4v

Bruylofs-Dighje aen Monsr. Baars.
+ Bloemenhart dat is een sootje!

E4v

Aen Climene.
+ MYn schoone Son, wilt ghy dan vluchten,

E5r

Aen Clorimeen.
+ WIlt ghy niet dat ick om u sucht,

E5r

Aen Jan.
+ IAn seyt dat hy stracks mijn gesontheyd heeft gedroncken,

E5r

Aen Phillis.
+ PHillis de gansche stadt roemt wel uw Godlijckheydt,

E5v

Bruylofts Rondeel.
+ 't IS voor de Bruyt en u ô Bruygom meede,

E5v

Minne-Klacht. Van Leonora.
+ WIe souw op een Minnaer bouwen,

E6r

Aen Phillis.
+ WAt baet my mijn stantvastigheyd?

E6v

Op Dr. Jan.
+ NEen Ian, jy sult wel bedyen,

E7v

Op het vereeren van een Diamantje Aen Juffr. N.N.
+ DE trouwste Minnaer van het Landt

E7v

Bruylofts-Sangh.
+ O Bruyd'gom! die de Troon, nu van't geluck gaet naed'ren,

E8v

Verbaesde Klachten Aen 't Nootlot.
+ O Droevig nootlot 't geen my steets! op nieuws doet suchten!

F1r

Aen Phillis.
+ TRots al het lijden van mijn hart,

F1r

Klachte over de ontstantvastigheyt van Climene.
+ DE Schoone Venus mindt Vulkaen,

F2r

Op het afweesen Van Phillis.
+ VErsteken van de Son, die my wel eer verlichte,

F2r

Minne-klacht.
+ WAerom volght men de min, so't niet is dat men meyndt

F2v

Op het Snarenspel van Mejuffr. S.L.T.
+ ORpheüs trock wel eer, door't lockend snaer geluyt

F2v

Spes mea fumus est.
+ WYl ick, dus sit en smoock een Pijpjen aen de haert,

F2v

Sonnet op een Pijp, die hy niet Aen kon houwen.
+ O Goude Son! wiens licht noch noyt is uyt gegaen,

F3r

Verheeve Ghedachten.
+ MYn sinnen, en mijn siel, waer dwaelt ghy buyten westen?

F3r

Op een Spiegeltje van Mejuffr. M.H.
+ O Glas! het welck so vaeck de schoonheen komt vertonen,

F3v

Aen N.N. Op sijn Versoeck om een Vaersje.
+ BEnje dan aen Mossel-schelpen,

F3v

Ongeluckkige Vis-Tocht.
+ 'k SIe wel vrinden 't sel niet lucken,
[sluit af met "Siedt de rest in't eerste deel van Thalia Fol. 132."]

F5r

Bruylofts-Gesangh.
Toon: La Lande.
+ IS'er een Vreugde,

F5v

Op de Oogen van Cloris.
STEMME: La Duchesse.
+ WAer bleeck immer meer de Min,

F6r

Toon: Hebbense dat ghedaen.
+ ONs Leysje buur, ons Leysje buur

F6v

Oscula vana quidem, sed in his quoque magna voluptas.
Toon: Eerste Carileen.
+ LAetst geleên,

F7r

Toon: Nova.
+ WEgh wech ick verlaet het malle Vryen:

F7r

Toon: La Prima.
+ 'k IOckte wel eer

F7v

De ontwapende Cupido.
Toon: La Duchesse.
+ LEst bad ick 't kleyne Venus VVight,

G1r

Toon: Courante la Bare.
+ ERanamite, schoone Son!

G1v

Toon: Gavotte d'Anjou.
+ 'k LAet nu vaeren 't snoode goet,

G2r

Toon: Ba watte parten?
+ 'k IOckte voor desen,

G2v

[Toon:] Aer Sleutelbagh.
+ 'k AChtse voor dwaes

G3r

Toon: Gavotte d'Anjou.
+ DIegeen die het kleyne Kindt

G4r

Toon: Petits sots de Bordeaux.
+ ALs ick aen de soetigheden

G4v

Toon: Courante la Bare.
+ O Soet gedencken, van de vreucht

G5r

Toon: Courante la Bare.
+ KVpied legh nu uw wapens neer,

G5v

Toon: Gavotte d'Anjou.
+ WYl ick hier dus aen den haert
[variant van "Spes mea fumus est" op F2v]

G6r

Toon: Courante la Françoise.
+ DUs pleeght de min op u sijn wraeck;

G6v

Aen Eranemite.
+ WAerden Engel trots uw strafheyd,

G7r

OP 't VERJAEREN Van Juffr. A.G.
+ NA dat ick onlanghs quam te hooren,

G8v

Verjaer-Sangh. Op de Geboorten-Dagh Van Juffr. M.L.
+ MYn soete Juffer die op heden

H2r

De Clagende NOOTEBOOM Van OVIDIUS.
+ ICk Nooteboom, die aen de paden,

H8v

Aen Mijn HEER C.H.
+ HOllansche Maro, en Apolloos grootste Zoon

I1r

Mijn HEER.
+ SEedert mijn laeste vertreck, [...]

I2v

Mejuffr.
+ INdien ick kon oordeelen mogelijck te zijn, [...]

I4r

Brief aen een Vrindt.
+ IN't endt 'k heb wat schrifts vernomen,

I5v

Mejuffr. en Nichte.
+ MEt de grootste vreught des werelts, [...]

I6v

Mejuffr.
+ DEse letteren (indien sy het geluck hebben, [..]

I7v

Een seer gewichtigh Compromis, Beneffens de uytspraeck des selfs.
+ ALsoo verschil is geresen tusschen den Lofrijcke, [...]

I8v

Sententiael Sonnet.
+ VOlmaeckte Juffrouw N.N. met licentie,

K1r

Mejuffr.
+ ICk soude wel wenschelijck, begeerlijck, en willelijck,

K2v

Mejuffr.
+ IN de tijdt, die een scheydingh begint te maken [...]

K5r

Salve AMICE.
[ondertekend met "U E: Vrind en Dienaer. W.V. FOCQ."]
+ UW Brief van Saterdagh acht dagen,

K6v

Afrikaense-Brieven.

K6v

Waerde VRINDT.
+ MYn laeste was aen u E: van den 22. Sept. voorlede,
[aan het eind staat: "De Drucker heeft de rest vergeten, Die U niet noodigh was te weten."]

L1v

Waerde VRINDT.
[ondertekend met: "Op 't Casteel St. George Da Mina. Den 10. Febru: 1669. FOCQUENBROCH."]
+ ICk heb over Veertien Dagen geschreven,

L3v

Seker aenhanghsel van een BRIEF. Vervattende in sigh veel opmerckelijcke, en geloofwaerdige saecken: [...]
[ondertekend met: "Vale, iterumq; Vale. FOCQ."]
+ ALsoo het Schip daer dese mee gaet,

L6v

GEDACHTEN, gehouden in een Canóa, op ZEE. Aen mijn Vrind N.N.
+ AL sittend' in een Holle Boom,

L8v

Liefdens onversettelijcke Standtvastigheydt, Vertoont in de wonderlijcke Trouw-gevallen van ALERAME en ADELASIA.
+ HEt Keyserrijck van 't Westen, dobberde op de ongestuyme Golven des Oorloghs, [...]

N5r

Toe-Gift Tot Bladt-Vullingh. Vervattende eenige verdubbelde Rondeelen

N5v

Op een PRUYCK. Die Focq opgekruldt in een Venesoens korst aen de Backer gegeven had, [...]
+ NA Focq sijn Harsen-Schael verydelt was van Hayren,

N6r

Op de Vrede, Tusschen Engelandt, en Hollandt. Ao. 1674. den 19 Feb.
+ DIe't al beroerde door sijn wrede Sentinellen,

N6v

Op het Selfde.
+ NU schyt Louis van angst met al sijn Sentinellen,

N7r

Op het Selfde.
+ DE Zee-Mars geeft den geest en maeckt sijn Codicillen;

N7v

OP de Victory Nacht. Ao. 1674. den 14. Maert.
+ 't IS Vreê met Engelandt, sa Hollandt nu aen't branden!

N8r

Op het Selfde.
+ OP de Victory-Nacht sietmen veel kromme sincken,

N8v

[blanco]

Aantal tekstregels:

37 (B1r).

Gecollationeerde exemplaren:

1

Amsterdam: UB 1049 E 19

2

Den Haag: KB 8 C 28
opbouw: @⁸ (-@1,-@8), A-M⁸, N⁸ (-N8)

3

Den Haag: KB 3176 G 16:5

4

Deventer: AB Mo 577:5
provenance: J. Monsma

5

Gent: UB BL 7725:5
provenance: Snellaert

Niet gecollationeerde exemplaren:

1N

Londen: BL 11556.bb.16

2N

Washington : Folger Shakespeare Library (NUC deel 724) PT 5651 F7 A5 1678 cage.
opbouw: @⁸, A-B⁸, G⁸, D-N⁸.

Varianten:

=a	buitenvorm @-katern: @3r en @7r
	I	@3r r.29 Sotises, dewelcke wy tegenwoordigh niet noodigh [..] @7r r. 2 LIefhebbers die door Focqs gesangen	ex. 2, 3, 5
	II	@3r r.29 Sottises, dewelcke wy tegenwoordigh niet nodigh [..] @7r r. 2 LIefhebbers die eer Focqs gesangen	ex. 1, 4

Commentaar:

Om het voorwoord en de waarschuwing aan de lezer in deze editie is veel te doen geweest. Zie voor een commentaar hierop mijn bespreking van Marguc. Verder dient te worden opgemerkt dat, hoewel er in de waarschuwing wordt afgegeven op de editie die door Baltus Boeckholt is uitgegeven, deze editie toch als referentie wordt gebruikt. Zo wordt er op F4v verwezen naar het vervolg van het daar geplaatste gedicht "in't eerste deel van Thalia Fol. 132". Deze verwijzing klopt alleen voor de Boeckholt-editie (BF15), alwaar op die pagina "Op het Spinnen van Mejuffr. N.N." (I2v) te vinden is. Zo verwijst men op I3r naar 'Aen Phillis' met als eerste regel "Nooyt stal een dief soo wel als ghy".
In de 'VOOR-REDEN' verwijst de editeur naar een passage in de inleiding bij Aernout van Overbeke's Geestige werken, waar Focquenbroch het volgende verweten wordt: "Fockenburgh soude veel meer gedaen hebben, indien sijn Reusestrijdt, en het eerste boeck van den Aenis van Virgilius uyt sijn eygen inventie ghesprooten waren, die doch wel het voornaemste gedeelte van sijn gheele Thalia uytmaken." Deze Geestige werken verschenen volgens een advertentie in de Amsterdamsche Saturdaeghse Courant op 20 november 1677 bij Jan ten Hoorn te koop was. Het werk draagt echter al het jaartal 1678. De Afrikaense Thalia moet hierna gedrukt zijn.
De gedichten in de "Toe-Gift Tot Bladt-Vullingh." (N5v e.v.) zijn vrijwel zeker van Johannes Ulaeus, daar 5 van de gedichten in zijn handschriften Verdubbelde Rondeelen angaende D'Oorloghs, en Staetse saecken van deese Tijt. in het Collegie tot Alkmaer. en Verdubbelde Rondeelen angaende Huwelijken Vrijerijen, en besondere Voorvallen in allerhande gelegentheit. in het Collegij van Alkmaer. voorkomen. De gedichten op N6r, N6v en N7r staan in het eerstgenoemde handschrift respectievelijk op de folia 2r, 2v en 2v. De gedichten op N7v en N8r staan in het andere op de folia 2v en 3r. De handschriften vertonen geen sporen van gebruik in de zetterij. Verder maken de varianten die er in de gedichten zitten het onwaarschijnlijk dat we hier met de kopij te maken hebben. Zie voor een uitvoeriger beschrijving van de handschriften de checklist-Ulaeus.